Gà ác được sử dụng như một loại thuốc để cải thiện sức khỏe. Trong bài viết này chúng tôi sẽ cung cấp thông tin chi tiết về kinh nghiệm nuôi gà ác chi tiết nhất.
Khái niệm về gà ác
Tin tức từ big88, gà ác là giống gà đặc trưng của Việt Nam. Chúng có bộ lông trắng mượt, da đen, thịt đen và xương cũng màu đen. Gà ác nổi tiếng bởi giá trị dinh dưỡng cao, thường được dùng làm gà tần thuốc bắc, cháo gà ác, hay các món ăn bồi bổ sức khỏe.
So với các giống gà ta khác, gà ác có trọng lượng nhỏ, trung bình gà trưởng thành chỉ khoảng 0,8 – 1,2 kg/con, nhưng đổi lại giá bán cao hơn, mang lại hiệu quả kinh tế tốt cho người chăn nuôi.
Vai trò và giá trị của gà ác
Theo tham khảo từ những người tham gia chơi đá gà, việc nuôi gà ác không chỉ mang lại lợi nhuận mà còn có nhiều ý nghĩa khác:
- Giá trị dinh dưỡng: Thịt gà ác chứa nhiều acid amin, protein, sắt, vitamin… đặc biệt có tác dụng bồi bổ cơ thể, tốt cho phụ nữ sau sinh, người già và trẻ nhỏ.
- Giá trị y học: Đông y coi gà ác là vị thuốc quý, hỗ trợ điều trị bệnh suy nhược, thiếu máu, mất ngủ.
- Giá trị kinh tế: Dù kích thước nhỏ, nhưng giá bán thịt gà ác thường cao gấp 2 – 3 lần gà thường, nhờ đó nông hộ và trang trại có thể tăng thu nhập.
- Giá trị bảo tồn giống: Gà ác là giống quý hiếm, việc nuôi và nhân giống giúp bảo tồn nguồn gen bản địa.
Kinh nghiệm nuôi gà ác chi tiết
Giai đoạn 0-7 tuần
Chuẩn bị dụng cụ và chuồng trại
Chuồng trại: Chuồng trại và thiết bị chăn nuôi phải được vệ sinh sạch sẽ, để trống từ 15 đến 20 ngày trước khi phối giống, và xử lý theo quy định vệ sinh và phòng chống dịch bệnh. Tường được quét vôi 40%, sàn được khử trùng bằng xút 2% với tỷ lệ 1 lít/m² hoặc các chất khử trùng khác.
Máng ăn: Có hai loại máng ăn: máng ăn tròn và máng ăn dài. Ngoài ra, gà con được nuôi trong 28 ngày đầu tiên nên sử dụng máng ăn.
- Máng dài có tiết diện hình thang, đáy nhỏ từ 5 đến 8 cm, miệng rộng từ 7 đến 13 cm, chiều dài máng từ 1 đến 1,5 m, chiều cao từ 3 đến 4 cm và có đáy chắc chắn để tránh thức ăn bị đổ.
- Máng tròn có thể được làm bằng nhựa hoặc tôn gợn sóng.
- Máng ăn cho gà con, kích thước 60 x 80 cm, chiều cao thân 2-3 cm, cho 90-100 con gà.
Máng uống nước: Bát tròn (dung tích khoảng 4 lít) gồm phần đáy và thân bằng nhựa, vừa khít với nhau. Thể tích của bát tùy thuộc vào từng loại gà. Bát dài có chiều dài tương đương với máng ăn, nhưng đường kính nhỏ hơn.
Sưởi ấm: Sau khi nở, gà con chưa thể tự điều chỉnh thân nhiệt. Do đó, cần có hệ thống sưởi ấm để giữ ấm cho gà con cho đến khi chúng thích nghi với nhiệt độ môi trường. Hệ thống sưởi ấm có thể là điện hoặc đèn hồng ngoại. Hệ thống sưởi ấm nên được điều chỉnh tùy thuộc vào số lượng gà con một ngày tuổi và nhiệt độ lồng nuôi.
Rèm: Dùng bạt che bên ngoài lưới để duy trì nhiệt độ trong chuồng và ngăn gió lùa, hoặc bạn có thể dùng hàng rào tre ép hoặc tre.
Chuồng gà: Làm bằng tre ép, tấm nhựa hoặc lưới thép, cao 50 đến 60 cm và đường kính 1,5 đến 2 m. Chuồng được sử dụng để ấp gà con trong 14 ngày đầu tiên. Lý tưởng nhất là mỗi chuồng có thể chứa được gà con từ 100 đến 130 ngày tuổi. Tránh nhốt quá đông, vì nếu gà con bị đè bẹp hoặc chen chúc nhau, nhiều con sẽ chết.
Chất độn chuồng: Phải có khả năng thấm hút ẩm; có thể sử dụng dăm bào, trấu, cỏ khô hoặc rơm khô băm nhỏ. Chất độn chuồng phải được sấy khô và khử trùng bằng formalin 2%.
Giai đoạn gà con được tính từ 1 đến 49 ngày tuổi, ở giai đoạn này các cơ quan nội tạng, đặc biệt là hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện, dạ dày cơ chưa thể tiêu hóa được thức ăn cứng, các enzyme tiêu hóa chưa hoàn thiện, đặc biệt giai đoạn gà con rất nhạy cảm với điều kiện ngoại cảnh nên cần tạo điều kiện tốt để gà con phát triển nhanh và khỏe mạnh.
Chọn gà con
Chọn gà con nhanh nhẹn, mắt sáng, lông mượt, bụng nhỏ và bàn chân mập. Chúng nên nặng từ 20 đến 22 gram. Tránh chọn gà con có bàn chân khô, mỏ khoằm, bàn chân khập khiễng hoặc móng hở vì dễ mắc các bệnh thường gặp ở gà.
Nhiệt độ, độ ẩm và thông gió
Gà con không thể tự điều chỉnh nhiệt độ cơ thể hoàn hảo trong hai tuần đầu tiên. Do đó, các bệnh về đường hô hấp và tiêu hóa dễ xảy ra hơn trong điều kiện độ ẩm cao, ảnh hưởng đáng kể đến khả năng sống sót và tăng trưởng của chúng. Giống gà này cần nhiệt độ cao hơn các giống khác.
Ánh sáng
Gà con cần chiếu sáng 24/24 giờ trong 3 tuần đầu, sau 4-6 tuần giảm dần xuống còn 16 giờ, từ tuần thứ 7-8 sử dụng ánh sáng tự nhiên và đảm bảo cường độ ánh sáng 3 w/m2 là đủ.
Nước uống
Việc cung cấp nước sạch cho gà là rất cần thiết. Nên pha thêm glucose 5% vào nước để gà có thể uống ngay từ những ngày đầu. Nước nên ấm. Vòi uống tự động giúp gà dễ dàng uống nước mà không bị đổ hoặc làm ướt chuồng. Chỉ cho gà ăn sau khi chúng đã uống. Thời gian di chuyển càng lâu, gà càng cần uống nhiều nước. Sau khi đặt gà vào chuồng, chỉ cho chúng uống nước, không cho ăn thức ăn, trong 3 đến 4 giờ đầu.
Đồ ăn
Thức ăn phải được cân đối để đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ cho sự phát triển của gà trong giai đoạn này. Thức ăn có thể được chế biến từ nhiều thành phần khác nhau, chẳng hạn như protein động vật và thực vật bổ sung, các nguyên tố vi lượng trộn sẵn và vitamin. Tránh các thành phần bị mốc hoặc bột cá chứa nhiều muối (NaCl), và đậu nành phải được rang chín trước khi gà tiêu hóa.
Trong ba tuần đầu tiên, hãy sử dụng máng ăn để cho gà ăn. Cho gà ăn vừa đủ mỗi lần. Cho gà ăn 9 đến 10 lần một ngày để thức ăn luôn tươi ngon, hấp dẫn và tránh lãng phí.
Mật độ
Nuôi nhốt với mật độ đảm bảo từ 10 đến 15 con/m². Nuôi bán thâm canh cũng có thể thực hiện.Trong chăn nuôi bán thâm canh, các bước chuẩn bị chuồng trại, dụng cụ, chọn gà con một ngày tuổi, nhiệt độ và độ ẩm, v.v., giống như nuôi lồng. Đối với phương pháp này, cần có một chuồng rào lớn để thả gà mái. Khu vực thả nên được chia thành hai và gà mái nên được thả xen kẽ sau mỗi 15 ngày cho mỗi lồng. Mùa hè: 5 đến 6 tuần, mùa đông: 8 đến 9 tuần, chọn một ngày nắng để thả gà mái ra ngoài từ 2 đến 3 giờ để chúng quen với môi trường trong 3 đến 5 ngày trước khi thả chúng cả ngày (vào mùa hè, thả chúng vào buổi chiều mát mẻ, vào mùa đông, thả chúng vào buổi chiều ấm áp). Những con gà mái được thả thường sẽ tự tìm thấy nhiều thức ăn hơn (giun, côn trùng, dế, gạo rụng, rau xanh, v.v.).
Giai đoạn gà giò, gà hậu bị
Giai đoạn này liên quan mật thiết đến khả năng sinh sản nên cần áp dụng chế độ chăm sóc, cho ăn nghiêm ngặt để đảm bảo đàn lợn giống luôn khỏe mạnh và có độ đồng đều cao.
- Hạn chế cho gà ăn thức ăn nghèo dinh dưỡng để tránh gà bị thừa cân, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này của chúng.
- Thực hiện theo hướng dẫn về dinh dưỡng và cân nặng theo từng tuần tuổi:
Để đảm bảo đàn gà được phân bố đều trong quá trình cho ăn, cần bố trí 10-12 con gà/máng ăn đối với máng ăn dài, 15-16 con gà/máng ăn đối với máng ăn tròn và 10-12 con gà/máng ăn đối với máng uống. Mật độ thả giống là 9-10 con/m².
- Lớp lót chuồng: nên dày từ 6 đến 7 cm.
- Ánh sáng: ưu tiên ánh sáng tự nhiên.
Bước này có thể kết hợp với chăn nuôi thả rông để gà có thể được hưởng lợi từ nhiều loại thức ăn có sẵn trong tự nhiên và có thể vận động nhiều hơn để cải thiện sức khỏe.
Nếu nuôi gà theo phương thức công nghiệp, cần tránh hiện tượng mổ và cắn. Nguyên nhân chính gây ra hiện tượng này là do thiếu dinh dưỡng (ví dụ như vitamin hoặc muối), ánh sáng quá mức và mật độ nuôi quá cao trong chuồng chật chội.
Những nguyên nhân nêu trên cần được xác định nhanh chóng. Cần tách chim mổ ra khỏi đàn và nuôi riêng, vì thói quen này một khi đã hình thành sẽ rất khó bỏ. Cũng nên tách chim mổ ra và bôi xanh methylen vào vết cắn.
Giai đoạn này liên quan mật thiết đến khả năng sinh sản của đàn gà. Do đó, việc đảm bảo sức khỏe đàn gà và khả năng đẻ trứng đồng đều là rất quan trọng để gà mái đẻ tốt. Gà mái vận động nhiều sẽ tiêu thụ nhiều năng lượng, do đó tránh tích tụ mỡ, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Lượng thức ăn bổ sung ở giai đoạn này trong phương pháp bán thâm canh chiếm khoảng 60 đến 80% lượng thức ăn trong điều kiện nuôi nhốt, tùy thuộc vào nguồn thức ăn sẵn có (2 bữa/ngày).
Giai đoạn sinh sản
Chuồng nuôi: phải sạch sẽ, lót lớp lót dày 8-10cm bằng dăm bào hoặc trấu, có rèm che mưa; tổ phải lót dăm bào hoặc trấu mới dày 10-12cm, tránh ánh nắng trực tiếp vào tổ.
Chiếu sáng: Tăng thời gian chiếu sáng lên 16 giờ/ngày bằng ánh sáng tự nhiên và nhân tạo.
- Bắt đầu bật đèn từ 6 giờ chiều, cường độ ánh sáng 3 W/m2 chuồng trại là đủ (bóng đèn 60 W treo ở độ cao 2 m cho 20 m2 sàn chuồng trại).
- Để bóng đèn sáng trong nhà kho cho đến 10 giờ tối.
Chọn gà mái và mật độ thả: Chọn gà mái đẻ có dấu hiệu thành thục sinh dục với bộ lông sáng màu, có mào, yếm và lông sát nhau. Không sử dụng gà mái có khuyết tật đẻ trứng. Mật độ thả là 4 đến 5 con/m².
Đồ ăn và đồ uống:
- Thức ăn phải có chất lượng tốt, không bị mốc. Nên bổ sung bột đá và bột vỏ trứng gấp 2-3 lần so với trước để gà mái có thể tạo vỏ trứng. Có thể sử dụng 8-10% gạo nảy mầm trong thức ăn để đảm bảo khả năng sinh sản và tỷ lệ phôi. Lượng thức ăn hàng ngày phụ thuộc vào tốc độ đẻ của đàn gà và nên được tính toán trước một đến hai tuần. Khi gà mái đẻ cao, nên tăng lượng thức ăn và ngược lại. Lượng thức ăn hàng ngày: gà trống 60-70 g/gà mái, gà mái 40-57 g/gà mái. Khi gà mái đẻ cao và sinh sản trong thời gian dài, nên bổ sung vitamin vào nước uống.
- Nước uống cần đầy đủ và sạch, thay nước 2-3 lần/ngày. Gà mái bắt đầu đẻ trứng ở độ tuổi này. Trong điều kiện nuôi thả tự nhiên, lượng thức ăn bổ sung tăng lên 75-85% so với nuôi nhốt, tùy thuộc vào tỷ lệ đẻ. Thức ăn được chia thành hai bữa ăn sáng và chiều để gà có thời gian đẻ trứng trong ngày. Trong giai đoạn này, cần bổ sung rau xanh để bổ sung vitamin.
Đối với các trang trại bán thâm canh, việc tiêm phòng cho đàn gà phải được thực hiện nghiêm ngặt như đối với các trang trại nuôi nhốt để đạt hiệu quả kinh tế cao. Đặc biệt, cần tẩy giun cho gà định kỳ 4-5 tháng một lần.
Lưu ý: Không thả gà vào những ngày mưa vì gà dễ mắc bệnh. Mỗi ngày thu gom trứng 4-5 lần để đảm bảo trứng sạch và không bị vỡ. Khi gà sinh sản nhiều, nên dỡ bỏ ổ và thả ra đồng cỏ để tránh gà sinh sản quá lâu, gây suy nhược thể lực và giảm sản lượng trứng.
Phòng và trị bệnh cho gà ác
Một số bệnh thường gặp ở gà ác:
- Bệnh cầu trùng: Gây tiêu chảy ra máu. Phòng bằng cách giữ chuồng khô ráo, dùng thuốc cầu trùng trộn thức ăn.
- Bệnh hen gà: Gà thở khò khè, chảy mũi. Phòng bằng cách vệ sinh chuồng trại, tiêm phòng đầy đủ.
- Bệnh tụ huyết trùng: Nguy hiểm, làm gà chết nhanh. Cần tiêm phòng vắc xin đúng lịch.
- Bệnh nấm phổi: Xảy ra khi chuồng ẩm mốc. Phòng bằng cách giữ nền chuồng luôn khô, rắc vôi bột định kỳ.
Trên đây là các kinh nghiệm nuôi gà ác được chúng tôi tổng hợp mà bạn có thể tham khảo. Hy vọng bài viết này sẽ cung cấp cho bạn các thông tin hữu ích.